8 listopada 2019 roku uczniowie klas IV – VIII Szkoły Podstawowej im. Jana Twardowskiego w Człekówce pod opieką pani dyrektor Małgorzaty Szostak i pań Doroty Ziubińskiej - Matla, Renaty Matosek, Beaty Badurek i pana Macieja Kowalczyka ruszyli na wycieczkę do Maciejowic, śladami Tadeusza Kościuszki.
Maciejowice są miejscem tragicznej bitwy z 10 października 1794 roku, która zakończyła się klęską powstańców oraz dostaniem się do niewoli wodza insurekcji – Tadeusza Kościuszki.
Zwiedzanie rozpoczęliśmy od Muzeum im. Tadeusza Kościuszki, które znajduje się w ratuszu, który powstał na przełomie XVIII/XIX wieku. Tuż za jego głównymi drzwiami znajduje się tablica herbowa rodziny Zamoyskich z 1827 roku, znaleziona w Podzamczu i wmurowana w ścianę ratusza.
Muzeum prowadzi stałą ekspozycję poświęconą życiu Tadeusza Kościuszki oraz archeologiczną, opartą o zabytki wydobyte podczas kilkuletnich badań. Głównym zadaniem maciejowickiego muzeum jest kreowanie patriotycznych impulsów wśród ludzi. Impulsy te rodzą się poprzez wspomagane słowem wizualną opowieść kustosza pana Marka Ziendalskiego o losach Tadeusza Kościuszki oraz poprzez przewodnictwo po polu bitwy i miejscach z nią związanych.
Maciejowicka ziemia stała się symbolem polskiego patriotyzmu i bohaterstwa żołnierza polskiego, kiedy to korpus generała Sierakowskiego pod dowództwem Tadeusza Kościuszki stawił czoło przeważającym siłom rosyjskim. Bitwa maciejowicka stała się synonimem upadku I Rzeczypospolitej, tu na maciejowickiej ziemi zgasła na wiele lat Ojczyzna, tu ginęli bohaterscy chłopi spod Racławic.
Muzeum jest dokumentem, świadectwem i hołdem, jaki składamy Wielkiemu Naczelnikowi Narodu, aby wieczna pamięć jego myśli i czynów znalazła tu godne schronienie.
Następnie ruszyliśmy do Izby Przyrodniczo-Leśnej w Podzamczu koło Maciejowic. Miejsca związanego ze słynną bitwą pod Maciejowicami. W okolicach Podzamcza znajdują się liczne pomniki i miejsca upamiętniające te wydarzenia.
W izbie mogliśmy podziwiać ekspozycje obejmujące przekroje i ciekawostki budowy drewna, zbiory i żerowiska owadów, ulistnione pędy owocowe i nasiona drzew i krzewów występujących w naszych lasach, grzyby powodujące rozkład drewna i narzędzia stosowane w leśnictwie.
Znajdują się tam również pomoce dydaktyczne: dendrofon i drewniane gry edukacyjne.
Część obiektu stanowi aneks łowiecki, gdzie podziwialiśmy kolekcję trofeów łowieckich: oręża dzików, poroża jeleni i danieli. Znaczna część kolekcji ma charakter historyczny, niektóre trofea pochodzą sprzed II wojny światowej. Ozdobą kolekcji są medaliony byków: łosia i jelenia. W aneksie prezentowane są także okazy ptaków (sowy, drozdy, ptaki drapieżne) i ssaków (kuna leśna, wiewiórka).
Budynek otoczony jest wiekowym parkiem, w którym po ciekawej lekcji historii i przyrody wszyscy piekliśmy w ognisku kiełbaski. Zabawom i uciechom nie było końca.
Ostatnim punktem naszej wycieczki było miejsce dostania się do niewoli rosyjskiej Tadeusza Kościuszki - Kopiec w Krępie usypany przez uczestników manifestacji patriotycznej z 8 kwietnia 1861 roku. Na kopcu znajduje się krzyż wzniesiony podczas obchodów w 1417 roku. Od połowy XIX wieku, aż po czasy współczesne do kopca udawały się z okolic liczne patriotyczne manifestacje, odbywano apele, obchodzono tam również ważne rocznice państwowe oraz kościuszkowskie. Kopiec jako miejsce dostania się do niewoli polskiego wodza jest motywem występującym w literaturze. W wierszu pt. „Wiosenne świty” autor podkreśla rolę miejscowości i jej znaczenie. Kopiec był znany m.in. Stefanowi Żeromskiemu. Pisarz w czasie krótkiego pobytu u rodziny Zamoyskich w Podzamczu, zwiedził tereny bitwy maciejowickiej i kultu kościuszkowskiego. W „Przeglądzie Poznańskim” opublikowanym w 1894 roku znajduje się opowiadanie tegoż autora pt. „Mogiła”. Bohater opowiada swojemu przyjacielowi o refleksjach i uczuciach towarzyszących mu podczas wizyty na kopcu naczelnika w Krępie. Opisano również miejsce, w którym Tadeusz Kościuszko dostał się do niewoli.
Naszemu wyjazdowi towarzyszyła ładna słoneczna jesienna pogoda. Zadowoleni i uśmiechnięci, pełni nowych informacji i ciekawostek, wróciliśmy do szkoły.
Beata Badurek
